Cava is misschien wel de favoriete bubbel geworden van Ontbijtservice OntbijtjeThuis, waarom? Het is een toegankelijk bubbel met een vaak goede prijs kwaliteit verhouding, en past geweldig bij een feestelijk ontbijt moment. Cava is net zoals champagne, crémant en prosecco erg feestelijk, vaak is de wijn van goede kwaliteit en ook nog eens erg betaalbaar. Maar wat is goede cava? Veel mensen kennen wel de aanduiding ‘cava brut’ of de hele bekende ‘cava freixenet’. Maar er is nog veel meer te ontdekken! We vertellen je graag alles over deze Spaanse bubbel en leren je ontdekken waarom juist deze cava zo imens populair is bij de klanten van Ontbijtservice OntbijtjeThuis.nl.
Voordat we de diepte in duiken, eerst even de basics: Cava is een mousserende wijn die wordt geproduceerd in Spanje. Macabeu in combinatie met Xarel·lo en Parellada zijn de druiven waarmee deze bubbels gemaakt worden. Maar ook Franse druivenrassen zoals Chardonnay mogen worden gebruikt.
De betekenis van ‘cava’ in het Catalaans is ‘kelder’. De achtergrond daarvan kan je terugvinden in de geschiedenis. Cava bestaat sinds het jaar 1872. In die periode werd in de Penedes-regio de wijnoogst vernietigd door een plaag. Voor een wijnboeren was dit een enorme ramp.
Een inventieve wijnmaker, Josep Raventòs, wist deze dramatische situatie om te buigen in een prachtig succesverhaal. Hij nam een voorbeeld aan de mousserende wijn uit de Franse champagnestreek (je weet wel, die plek waar ze hun mousserende wijn in kelders bewaren!) en plantte witte druivenrassen aan, waarmee hij champagne probeerde na te volgen.
Doordat er in die periode een handelsoorlog plaatsvond tussen Spanje en Frankrijk werden er enorme importtarieven gerekend op champagne. De oplossing? De mousserende wijn van Josep Raventòs. Zijn stap bleek een schot in de roos en al snel volgden andere wijnboeren in de regio.
Net als bijvoorbeeld bij champagne zorgt een tweede gisting voor koolzuur in de wijn. Deze gisting vindt plaats in de fles en dus niet in tanks, wat je vaak bij wat goedkopere mousserende wijnen ziet. De manier waarop cava wordt gemaakt lijkt sowieso erg op de manier waarop champagne wordt gemaakt.
De methode die wordt gehanteerd heet wel anders: método tradicional. Dat komt vooral doordat alles wat met champagne te maken heeft heel erg beschermd wordt door allerlei regelgeving. De cavaproducenten mogen hun proces dus absoluut geen méthode champenoise noemen. Maar het productieproces is dus wel gelijk aan de traditionele methode, ofwel méthode traditionelle.
Dit is iets waar veel over wordt gediscussieerd en er zal vast geen antwoord zijn waarmee iedereen tevreden is. Mijn mening is dat je het wijnglas uitkiest waarin je wijn zo goed mogelijk tot zijn recht komt. Je gaat toch niet voor niets op zoek naar de mooiste wijn? En het maakt echt uit in welk glas je je wijn presenteert.
Een dun, kristallen glas zorgt ervoor dat je de wijn goed kan beoordelen. En bij mousserende wijn kan je ook de bubbels in zo’n glas goed zien. Niet onbelangrijk voor het feestelijke effect. Een coupe, waar mousserende wijn vroeger vaak uit werd gedronken, ziet er chique uit maar zorgt er ook voor dat het koolzuur gemakkelijk vervliegt, waardoor je minder lang van je bubbels kan genieten. En nog belangrijker: de geur van de wijn ontsnapt snel. Zonde!
Vaak krijg je cava uitgeschonken in een smal glas zoals een flûte of het iets bredere champagneglas. Op zich kan dat prima. Smaakafwijkingen in de wijn proef je in zo’n smal glas minder en het koolzuur blijft goed bewaard. Als je een heel bijzondere cava drinkt is het eigenlijk zonde. Nadeel van de flûte is namelijk dat de complexiteit van de mousserende wijn niet goed tot zijn recht komt. Je kan ook niet zo goed ruiken als bij glazen met een wat grotere opening. Het beste glas voor een kwalitatief goede cava is daarom wat mij betreft een wijnglas voor witte wijn.
De term cava DO (denominacion de origen) wordt gebruikt als classificatie voor cava. Om deze aanduiding te krijgen moet je als producent aan een reeks regels voldoen. Anders dan bij champagne, dat alleen in de Champagne regio gemaakt mag worden, is de productie van cava niet aan een specifieke streek in Spanje gebonden. Het is wel zo dat de meeste producten te vinden zijn in aangewezen gebieden in de regio Penedès (rond de 95% van de productie), bij Barcelona en bij de rivier de Ebro in de Rioja regio.
Op de kurk van cava staat altijd een ster met 4 punten
Cava wordt ondergebracht in een van de volgende categorieën, afhankelijk van de hoeveelheid toegevoegde suiker:
Wijnvaten bij cavaproducent Freixenet
Smaken kunnen natuurlijk verschillen maar ik vind dat, als je een mooie fles uitzoekt, de prijs/kwaliteit verhouding van cava erg gunstig is.
Om de kwaliteit van cava te kunnen beoordelen kan je kijken naar de categorie die op de fles te vinden is. De benamingen lees je hieronder en zeggen iets over de periode waarin de flessen hebben gerijpt. De categorieën die je kan vinden zijn deze:
Voor de gran reserva geldt verder nog dat deze alleen mag worden gemaakt als weinig suiker is toegevoegd, dat zijn de brut nature, extra brut en brut. De gran reserva maakt nog geen 2% uit van het totaal aantal geproduceerde cava’s.
De Spanjaarden doen er alles aan om ervoor te zorgen dat cava een ‘premium’ imago krijgt. Daarom is er een nieuwe classificatie in het leven geroepen: “Cava de Paraje Calificado” (CPC). Deze variant is geproduceerd uit druiven die uitsluitend van één wijngaard komen. Deze eisen zijn nóg strenger dan aan die aan de gran reserva worden gesteld: zo moet hij minstens 36 maanden rijpen. Ook moet de wijn minstens 10 jaar oud zijn. Het mooie van deze categorie is ook dat je deze cava niet alleen kan uitzoeken op het merk, maar op de specifieke plek waar de druiven zijn geoogst. Dat geeft de producent de mogelijkheid zich te onderscheiden. Ongeveer zoals de Fransen dat doen met het ‘chateau’ principe.
Zelf ben ik echt gek op de gist-brood-brioche-achtige smaak in mousserende wijn. Deze smaak kan je alleen krijgen als de wijn contact heeft gehad met de gistcellen die achterblijven na het gistingsproces. Zodra deze gistcellen tijdens het rijpen op de fles uiteenvallen geven ze hun kenmerkende smaak af.
Als je een een fles van deze bubbels koopt weet je zeker dat deze minstens 9 maanden (joven) op de fles heeft gerijpt. De kans is dus groot dat je iets van dit gistcontact terug kan proeven. En hoe langer de wijn in de fles heeft gerijpt, hoe meer contact met het gist en dus hoe meer van die heerlijke briochesmaak. Wat ook helpt is dat de fruitige smaken verminderen in de loop van de tijd. In tegenstelling tot bijvoorbeeld prosecco, die geen gistcontact en rijping heeft, heeft cava wat mij betreft dus wat meer diepgang in de smaak.
Een ander voordeel van rijping in de fles is dat gedurende het rijpen een mooiere mousse (bubbel) wordt gevormd. Voor mij voegt een levendige bubbel in de mousserende wijn echt iets toe aan de beleving. Bij prosecco tref je dat in mijn ervaring toch minder aan dan bij cava.
We hopen dat we je kunnen hebben overtuigen om bij je volgende ontbijt niet te kiezen voor een fles champagne maar voor een veel betaalbare fles Cava. Ontbijtservice OntbijtjeThuis bezorgd je namelijk naast een goed en vooral feestelijk ontbijtmoment ook een heerlijke fles of glas bubbels, wie het feestmoment toch extra speciaal maken; zelfs op de vroege morgen.